پانیکولیت
پانیکولیت یک اصطلاح کلی برای گروهی از بیماریهای التهابی است که چربی زیرجلدی را درگیر میکند. پانیکولیتها از نظر هیستولوژیک بر اساس محل اصلی التهاب به دو دسته تقسیم میشوند: در سپتای درونلوبولی یا در داخل لوبول چربی. گاهی نیز ممکن است الگوهای ترکیبی دیده شود (سپتال و لوبولار). بیشتر این بیماریها به صورت ندولها، پاپولها یا پلاکهای حساس پوستی یا زیرجلدی ظاهر میشوند. این وضعیتها ممکن است با سلولیت (cellulitis) اشتباه گرفته شوند.
اریتم ندوزوم (Erythema Nodosum)
اریتم ندوزوم (EN) به مراتب شایعترین نوع پانیکولیت است و یکی از معدود نوعهایی است که بیشتر سپتایی (septal panniculitis) است. انواع نادرتر پانیکولیت به طور کلی ماهیت لوبولار بیشتری دارند و شامل پانیکولیت عفونی (گرانولوماتوز نکروزان)، پانیکولیت مرتبط با لوپوس اریتماتوز سیستمیک (لوپوس پروفوندوس)، بیماری وبر-کریستین، واسکولیت ندولار (اریتم ایندوراتوم)، پانیکولیت پانکراسی، پانیکولیت هیستیوستیک سیتوفاژیک، و پانیکولیت نقص α1-آنتیتریپسین هستند. همچنین، اشکال فیزیکی پانیکولیت نیز وجود دارد (پانیکولیت سرد، پانیکولیت فاکتیسیال). علاوه بر این، برخی بیماریها ممکن است با پانیکولیت ثانویه همراه شوند (نکروبیوزیس لیپویدیکا، پلیآرتریت ندوزا، و برخی واسکولیتها).
دلایل و ویژگیهای EN
EN یک الگوی واکنش التهابی است که گاهی به دلیل محرکهای شناساییشده درونی یا بیرونی بروز میکند. عفونتهای استرپتوکوکی شایعترین عامل اتیولوژیک در کودکان هستند، در حالی که سارکوئیدوز، بیماری التهابی روده و داروها بیشتر در بزرگسالان مطرح میشوند. بیشتر موارد ایدیوپاتیک هستند. بثورات به مدت ۳ تا ۶ هفته باقی میمانند و به طور خودبخودی بدون اسکار یا آتروفی بهبود مییابند. تب همراه با درد عمومی گاهی با شروع ضایعات پوستی همراه است. EN میتواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر موارد بین سنین ۲۰ تا ۴۵ سالگی اتفاق میافتند و در زنان شایعتر است.
تفاوت پانیکولیت و سلولیت
پانیکولیت را میتوان از سلولیت تشخیص داد زیرا معمولاً به صورت دوطرفه رخ میدهد و ضایعات اغلب چندکانونی هستند.