لیپودرماتواسکلروز
لیپودرماتواسکلروز، که با نامهای دیگری همچون پانیکولیت غشایی لیپو، پانیکولیت اسکلروزان، لیپواسکلروز وریدی و هیپودرمیت اسکلرودرمیفرم نیز شناخته میشود، التهاب چربی زیرجلدی است که معمولاً در اندامهای تحتانی به علت نارسایی وریدی مزمن رخ میدهد. این بیماری به مراحل حاد، نیمهحاد و مزمن تقسیم میشود. لیپودرماتواسکلروز حاد (کمتر از یک ماه) به صورت پلاک موضعی، بسیار حساس، اریتماتوز و سفت ظاهر میشود، در حالی که در مراحل نیمهحاد (یک ماه تا یک سال) و مزمن (بیش از یک سال)، به صورت پلاکهای غیرحساس، هیپرپیگمانته و اسکلروتیک که ممکن است شامل زخمهای وریدی باشد، دیده میشود. لیپودرماتواسکلروز پیشرفته در ساق پا به شکل "بطری شامپاین وارونه" دیده میشود، به طوری که قسمت بالایی پا به دلیل ایستایی وریدی مزمن دچار ادم شده و بخش پایینتر پا به دلیل نکروز چربی (یا لیپودیستروفی) و زخمهای مزمن، آتروفی و اسکلروتیک شده است.
در ایالات متحده، ۶٪ تا ۷٪ از جمعیت بالای ۵۰ سال به نوعی از نارسایی وریدی مزمن مبتلا هستند. میزان بروز این بیماری در زنان ۴۰ تا ۵۰ سال و مردان ۷۰ تا ۷۹ سال به اوج خود میرسد. عوامل خطر شامل سن، سیگار کشیدن، سابقه خانوادگی، وجود وریدهای واریسی، آسیبهای قبلی به سیستم وریدی (مانند جراحی برداشتن ورید، تروماهای غیرجراحی)، حالات هایپرکوآگولاسیون (مانند کمبود پروتئین C یا S)، سابقه ترومبوز ورید عمقی، چاقی و انتخابهای سبک زندگی (مانند مشاغل ایستاده، زندگی نشسته) میباشد. ویژگیهای بالینی ایستایی وریدی مزمن شامل وریدهای واریسی، ادم اندامهای تحتانی، درد مزمن ناشی از فشار خون وریدی در عضلات و فاسیای محفظهها و در نهایت، پیشرفت به لیپودرماتواسکلروز و توسعه زخمهای غیرقابل التیام است.
پاتوژنز لیپودرماتواسکلروز
پاتوژنز دقیق لیپودرماتواسکلروز ناشناخته است. اعتقاد بر این است که بیماری وریدی (مانند فشار خون وریدی، نارسایی وریدی و غیره) باعث انتشار محتویات مویرگی مانند فیبرینوژن و سایر واسطههای التهابی به داخل درم میشود. فیبرینوژن به فیبرین پلیمر میشود که باعث تشکیل یک غلاف فیبرینی در اطراف مویرگها میشود و منجر به یک وضعیت هیپوکسی نسبی میگردد. این وضعیت با افزایش فعالیت پروتئولیتیک که شامل ماتریکس متالوپروتئینازها و واسطههای فیبرینولیتیک از مسیر فعالسازی پلاسمینوژن است، پیچیدهتر میشود که به تجزیه ماتریکس کلاژن منجر شده و نتیجه آن زخمهای وریدی است.