فاووس (Favus) که در لاتین به معنای لانه زنبور است، یک شکل شدید از تینیا کاپیتیس (tinea capitis) است که اغلب توسط قارچ تریکوفایتون شوئنلاینی (Trichophyton schoenleinii) ایجاد میشود. گاهی اوقات، تریکوفایتون ویولاسیوم (Trichophyton violaceum) یا گونههای میکروسپوروم (Microsporum) نیز ممکن است شرایط مشابهی را ایجاد کنند.
شیوع و اپیدمیولوژی
در گذشته، فاووس در سراسر جهان دیده میشد، اما بهبودهای گسترده در شرایط اجتماعی و اقتصادی باعث شده است که این بیماری به مناطقی محدود شود که جمعیت آنها از بهداشت ضعیف و سوءتغذیه رنج میبرند. در حال حاضر، فاووس عمدتاً در آفریقا، برخی قسمتهای آسیا و خاورمیانه و برخی قسمتهای اروپای شرقی مشاهده میشود و به ندرت در ایالات متحده یا اروپای غربی دیده میشود. بهطور معمول، فاووس پوست سر در دوران کودکی و از طریق تماس نزدیک با افراد مبتلا کسب میشود. شانهها و برسهای مو منبع مهمی برای انتقال عفونت باقی میمانند.
علائم و نشانهها
فاووس پوست سر ابتدا به صورت پاپولهای اریتماتوز (erythematous papules) در اطراف فولیکولهای موی سالم ظاهر میشود. این پاپولها بیشتر ملتهب میشوند و در نهایت پوستههای ضخیم و زرد-قهوهای که از هیفها و بقایای کراتین تشکیل شده و شبیه لانه زنبور هستند، توسعه مییابند. تریکوفایتون شوئنلاینی یک اندوتریکس (endothrix) است که درون ساقه مو قرار دارد و آن را تخریب کرده و در نهایت منجر به ریزش مو میشود. در صورت عدم درمان، بقایای مقعر و فنجانی شکل که به آنها اسکوتولا (scutula) گفته میشود، به تدریج موهای بیشتری را فرا میگیرند و منجر به آلوپسی اسکاری پیشرونده میشوند.