سندرم کاتیس ورتیسیس جیراتا (Cutis verticis gyrata) که به نامهای سندرم پوست سر بولداگ، پاکیدرمیا ورتیسیس جیراتا و کاتیس ورتیسیس پلیکاتا نیز شناخته میشود، یک وضعیت خوشخیم پوستی در ناحیه پوست سر است که با چینها و شیارهایی که مشابه با شیارهها و برجستگیهای مغزی هستند، مشخص میشود. این شیارها و برجستگیها معمولاً به صورت متقارن و در جهت قدامی-خلفی در ناحیه ورتکس و اکسیپوت قرار دارند، اما ممکن است نواحی پاریتال و/یا تمپورال پوست سر را نیز درگیر کنند. کاتیس ورتیسیس جیراتا نادر است و شیوع تقریبی آن ۱ در ۱۰۰٬۰۰۰ مرد و ۰٫۲۶ در ۱۰۰٬۰۰۰ زن میباشد. علتشناسی این وضعیت هنوز به خوبی شناخته نشده است. کاتیس ورتیسیس جیراتا به سه دسته تقسیم میشود: اولیه ضروری، اولیه غیرضروری و ثانویه.
کاتیس ورتیسیس جیراتا اولیه ضروری
در این نوع، تنها چینهای پوست سر دیده میشود و هیچ یافته همراهی وجود ندارد. این نوع بیشتر در مردان رخ میدهد و در دوران بلوغ یا پس از آن شروع میشود. نود درصد از بیماران تشخیص داده شده بالای ۳۰ سال سن دارند.
کاتیس ورتیسیس جیراتا اولیه غیرضروری
در این نوع، بیماران دارای همبودیهای عصبی، روانپزشکی یا چشمپزشکی (مانند ناتوانی ذهنی، تشنج، اسکیزوفرنی و آب مروارید) هستند. این فرم تقریباً ۰٫۵٪ از موارد را تشکیل میدهد و نسبت مرد به زن در آن ۶ به ۱ است. بیشتر بیماران علائم را پس از بلوغ تجربه میکنند.
کاتیس ورتیسیس جیراتا ثانویه
این نوع ناشی از شرایط التهابی، نئوپلاستیک یا سیستمیک است که منجر به نفوذ سلولی در درم شده و ظاهر چینخورده پوست سر را ایجاد میکند. چینها و شیارهای پوست سر معمولاً بیشتر نامتقارن و نامنظم هستند. شرایط التهابی موضعی پوست سر که میتواند به CVG منجر شود شامل اگزما، پسوریازیس و فولیکولیت است. شرایط سیستمیکی که با CVG ثانویه مرتبط هستند شامل آکرومگالی، میکسدما، بیماری گریوز، آمیلوئیدوز و سیفلیس میباشند. CVG ثانویه همچنین با سندرم ترنر، سندرم کلاینفلتر و سندرم X شکننده مرتبط بوده است. CVG ثانویه به طور مساوی بر هر دو جنس تأثیر میگذارد و میتواند در هر سنی ظاهر شود، اگرچه به ندرت در کودکی مشاهده میشود.