کاندیدیازیس منتشر (Disseminated candidiasis)، که به عنوان کاندیدیازیس تهاجمی (invasive candidiasis)، سپتیسمیای کاندیدا (Candida septicemia) یا کاندیدیازیس سیستمیک (systemic candidiasis) نیز شناخته می‌شود، به دلیل حضور گونه‌های کاندیدا (Candida) در خون ایجاد می‌شود و عمدتاً توسط گونه کاندیدا آلبیکنس (Candida albicans) ایجاد می‌شود. کاندیدیازیس منتشر یک بیماری جدی است که با میزان بالای بیماری‌زایی و مرگ‌ومیر همراه است. حضور گونه‌های کاندیدا در کشت خون نباید به عنوان یک آلاینده در نظر گرفته شود. کاندیدیازیس منتشر از نظر شدت و تظاهرات بالینی متغیر است و می‌تواند از یک وضعیت خفیف تا بیماری گسترده‌تر و منتشر که شامل چندین عضو، سپسیس و شوک می‌شود، متفاوت باشد.
کاندیدیازیس نوزادی
کاندیدیازیس نوزادی پس از هفته اول زندگی (معمولاً بین هفته دوم تا ششم) رخ می‌دهد و از طریق کانال تولد آلوده انتقال می‌یابد. نباید آن را با کاندیدیازیس مادرزادی که در رحم انتقال می‌یابد و در آن ضایعات پوستی در هنگام تولد حاضر هستند، اشتباه گرفت. نوزادانی که در معرض خطر ابتلا به عفونت سیستمیک کاندیدا قرار دارند شامل نوزادان نارس با وزن تولد بسیار کم، نوزادانی که تحت حمایت تنفسی قرار گرفته‌اند، یا به مدت طولانی تحت کاتتریزاسیون وریدی (IV) بوده‌اند، نوزادانی که جراحی شکمی داشته‌اند، یا آنتی‌بیوتیک‌های وسیع‌الطیف دریافت کرده‌اند، هستند. اکنون کاندیدیازیس سیستمیک در بین نوزادان با وزن تولد بسیار کم در واحدهای مراقبت ویژه نوزادان شایع شده است، با شیوعی حدود 5%. با افزایش وزن تولد، شیوع کاهش می‌یابد، به طوری که در نوزادان با وزن متوسط کمتر از 1% است.
درگیری اعضای متعدد بدن
در کاندیدمی (candidemia)، سیستم‌های مختلف بدن اغلب تحت تأثیر قرار می‌گیرند، از جمله کلیه‌ها که بیش از نیمی از بیماران نوعی از درگیری کلیوی را نشان می‌دهند، که ممکن است شامل کاندیدوری (candiduria)، فشار خون بالا، نارسایی کلیه، تشکیل آبسه و تشکیل توپ‌های قارچی منجر به انسداد و هیدرونفروز باشد. درگیری سیستم عصبی مرکزی (CNS) نیز شایع است و در یک‌سوم موارد اتفاق می‌افتد و ممکن است به تشنج و تشکیل آبسه منجر شود. نوزادان نارس به‌ویژه ممکن است به مننگوانسفالیت هماتوژن کاندیدا (hematogenous Candida meningoencephalitis) دچار شوند، که در آن سیستم عصبی مرکزی توسط کاندیدا مورد حمله قرار می‌گیرد. اندوفتالمیتیس (endophthalmitis) در تقریباً نیمی از موارد مشاهده می‌شود.
علائم پوستی و سیستمیک
نیمی از بیماران نوزادی علائم پوستی نشان می‌دهند. تظاهرات پوستی عفونت سیستمیک کاندیدا شامل درماتیت عمومی است که ممکن است با پوست‌ریزی (desquamation) همراه باشد. سایر یافته‌های پوستی رایج شامل پاپول‌ها و پوستول‌های مجزا، ندول‌ها و پوست نکروزه است. ماکول‌ها نیز ممکن است حضور داشته باشند. علائم سیستمیک در نوزادان شامل عدم تحمل تغذیه، بی‌حالی، ناپایداری دمایی، آپنه و ناراحتی تنفسی است. میالژی‌ها، آرترالژی‌ها و استئوآرتریت نیز ممکن است حضور داشته باشند. ذات‌الریه در 70% بیماران رخ می‌دهد.
کاندیدا اوریس (Candida auris)
کاندیدا اوریس یک عامل نوظهور کاندیدمی است که به خاطر میزان بالای مرگ‌ومیر و مقاومت دارویی قابل توجه است. کاندیدا اوریس عمدتاً بر بیماران با شرایط پزشکی زمینه‌ای شدید که نیاز به مراقبت‌های پزشکی پیچیده دارند، تأثیر می‌گذارد. بیمارانی که از دستگاه‌های پزشکی تهاجمی مانند لوله‌های تنفسی، لوله‌های تغذیه، کاتترهای وریدی یا کاتترهای ادراری استفاده می‌کنند، معمولاً در معرض خطر بیشتری قرار دارند. عفونت بیمارستانی با استفاده طولانی‌مدت از دستگاه‌های اندازه‌گیری دمای زیر بغل مرتبط است.
مشاوره با یک متخصص بیماری‌های عفونی هنگام مراقبت از بیماران با عفونت کاندیدا اوریس بسیار توصیه می‌شود. حتی پس از درمان عفونت‌های تهاجمی، بیماران معمولاً به مدت طولانی با کاندیدا اوریس کلونیزه باقی می‌مانند.
برای اطلاعات بیشتر به منابع زیر و اطلاعات ارائه شده توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده (CDC) برای متخصصان آزمایشگاهی و بهداشت مراجعه کنید.