ریزش موی آناژن (Anagen Effluvium) نوعی آلوپسی غیرزخمی است که با از دست دادن ناگهانی موی آناژن (مویی که در فاز رشد است) همراه است و منجر به ریزش موی شدید میشود. این وضعیت معمولاً بهدلیل رخدادی که ظرفیت میتوزی و متابولیک موی آناژن را مختل میکند، مثل درمان شیمیدرمانی، پرتودرمانی و برخی بیماریهای التهابی، ایجاد میشود. در هر زمان معین، تقریباً ۹۰ درصد موی سر طبیعی در فاز آناژن قرار دارد که منجر به شکستگی مو و کاهش حجم میشود. در ریزش موی آناژن، سلولهای تکثیرشونده در پیاز مو در فاز آناژن متوقف میشوند، در حالی که سلولهای بنیادی ناحیه بولژ (bulge) محفوظ میمانند، بنابراین ریزش مو معمولاً قابل برگشت است. تا ۸۰ تا ۹۰ درصد ریزش مو میتواند رخ دهد. فاصله زمانی بین رخداد محرک یا مواجهه و ریزش مو بهطور معمول ۱ تا ۴ هفته است، برخلاف هفتهها تا ماهها در ریزش موی تلوژن (telogen effluvium).
ریزش موی آناژن میتواند در حدود ۶۵ درصد از بیماران تحت شیمیدرمانی رخ دهد. داروهای درگیر شامل عوامل ضد میکروتوبول (مانند پاکلیتاکسل)، مهارکنندههای توپوایزومراز (مانند دوکسوروبیسین)، عوامل آلکیلهکننده (مانند سیکلوفسفامید) و آنتیمتابولیتها (مانند ۵-فلوئورواوراسیل) میباشند. داروهای دیگر مانند بیسموت، لوودوپا، کلشیسین و سیکلوسپورین و مواجهه با مواد شیمیایی سمی مانند تالیم، جیوه، بور، مس یا کادمیوم نیز درگیر شدهاند. اگرچه آلوپسی ناشی از دارو معمولاً پس از قطع داروی مسبب قابل برگشت است، اما آلوپسی دائمی ناشی از شیمیدرمانی (تاکسان و درمان هورمونی کمکی) گزارش شده است.
علل دیگر ریزش موی آناژن شامل سوءتغذیه پروتئین، پمفیگوس ولگاریس، لوپوس اریتماتوس سیستمیک، آلوپسی آرهآتا و سفلیس ثانویه میباشند. در نهایت، پرتودرمانی محرک شناخته شدهای است و ممکن است منجر به آلوپسی غیرقابل برگشت (آلوپسی ناشی از پرتو) شود.
ریزش موی آناژن خودمحدودکننده است و مدت زمان بیماری بستگی به مدت زمان قرار گرفتن در معرض عامل سمی دارد. دوزهای بالای درمان دارویی و چند دارویی ممکن است با فنوتیپ شدیدتر مرتبط باشند.