اصطلاح اپیدیدیمو-ارکیت (Epididymo-Orchitis) به التهاب اپیدیدیم (Epididymis) و بیضهها (Testicles) اشاره دارد. در حالی که ممکن است بیماران تنها به اپیدیدیمیت (Epididymitis) یا ارکیت (Orchitis) دچار شوند، معمولاً التهاب هر دو ساختار را درگیر میکند.
ارکیت منفرد (Isolated Orchitis) میتواند به علت عوامل ویروسی مختلف، از جمله ویروس اوریون (Mumps) ایجاد شود که ممکن است با یا بدون پاروتیت (Parotitis) همراه باشد. آتروفی بیضه (Testicular Atrophy) ممکن است پس از یک دوره ارکیت ویروسی رخ دهد. بیشتر موارد ارکیت منفرد در مردان پس از بلوغ و بهصورت یکطرفه دیده میشود. ارکیت کمتر شایع است و میتواند در کودکان و نوجوانان پس از عفونتهای ویروسی یا باکتریایی رخ دهد. علائم معمولاً چند روز تا چند هفته طول میکشد.
اپیدیدیمیت منفرد میتواند ناشی از تروما باشد، اما علت شایعتر آن پاتوژنهای منتقله از راه جنسی (Sexually Transmitted Pathogens) است (در جمعیتهای نظامی، بیمارانی با شریک جنسی جدید یا رفتارهای جنسی پرخطر) یا پاتوژنهای باکتریایی رودهای (Enteric Bacterial Pathogens). در مردان مسن و بیمارانی با سابقه دستکاری مجرای تناسلی-ادراری، ناهنجاریهای سیستم تناسلی-ادراری یا پروستاتیت باکتریایی (Bacterial Prostatitis)، خطر افزایش مییابد. در پسران پیش از بلوغ، اپیدیدیمیت باکتریایی با ناهنجاریهای سیستم تناسلی-ادراری همراه است. التهاب اپیدیدیم معمولاً به بیضهها گسترش یافته و اپیدیدیمو-ارکیت ایجاد میکند.
علائم اپیدیدیمو-ارکیت معمولاً در طی 1-2 روز بروز میکند، هرچند برخی بیماران شروع تدریجی علائم را گزارش میکنند. علامت اصلی، تورم اسکروتوم همراه با درد است. ترشح از مجرا (Urethral Discharge) شایع است و ممکن است تب وجود داشته باشد یا نباشد. در لمس، تورم در قسمت خلفی اسکروتوم که بر اپیدیدیم درگیر متمرکز است، قابل تشخیص است. ممکن است هیدروسل (Hydrocele) یا اریتم بر روی ناحیه متورم وجود داشته باشد. درد باید طی 72 ساعت پس از شروع درمان بهبود یابد، هرچند التهاب ممکن است چند هفته ادامه داشته باشد.
اگر اپیدیدیمو-ارکیت مرتبط با عفونت منتقله از راه جنسی باشد، شایعترین پاتوژنها کلامیدیا تراکوماتیس (Chlamydia trachomatis) و نیسریا گونورهآ (Neisseria gonorrhoeae) هستند. در این موارد، درمان آنتیبیوتیکی باید علیه هر دو پاتوژن باشد. آزمایش برای سیفلیس (Syphilis) و ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) نیز باید انجام شود. شناسایی و درمان شریک جنسی از منظر بهداشت عمومی مهم است.
اگر اپیدیدیمو-ارکیت به علت پاتوژنهای باکتریایی رودهای (مانند سودوموناس آئروژینوزا) باشد، باید کشت ادرار (Urine Culture) انجام و برای هدایت درمان ضد میکروبی استفاده شود.
اگر علائم پس از شروع درمان بهبود نیابد، ارزیابی تشخیصی بیشتر ضروری است. ممکن است بیماران دچار اپیدیدیمیت ناشی از یک پاتوژن غیرمعمول (مانند مایکوباکتریوم توبرکلوزیس یا یک عامل قارچی) باشند یا عوارضی مانند آبسه (Abscess) یا انفارکتوس (Infarction) ایجاد شده باشد.