یرسینیوزیس (Yersiniosis) یک بیماری عفونی است که توسط گونههای یرسینیا (Yersinia) ایجاد میشود. این مرور بر روی یرسینیای انتروپاتوژنیک، یعنی یرسینیا انتروکولیتیکا (Yersinia enterocolitica) و یرسینیا سودوتوبرکولوسیس (Yersinia pseudotuberculosis) تمرکز دارد و یرسینیا پستیس (Yersinia pestis)، عامل ایجادکننده طاعون را شامل نمیشود. هر دو گونه یرسینیا انتروکولیتیکا و یرسینیا سودوتوبرکولوسیس میتوانند انتروکولیت (enterocolitis) و آدنیت مزانتریک (mesenteric adenitis) ایجاد کنند، اگرچه یرسینیا سودوتوبرکولوسیس بیشتر با آدنیت مزانتریک مرتبط است. اکثر موارد گزارش شده یرسینیوزیس به دلیل یرسینیا انتروکولیتیکا است.
مشخصات باکتری
یرسینیا انتروکولیتیکا و یرسینیا سودوتوبرکولوسیس باکتریهای گرم منفی غیرلاکتوز تخمیر کننده و پلیمورفیک از خانواده انتروباکتریاسه (Enterobacteriaceae) هستند. یرسینیوزیس معمولاً از طریق مصرف غذای آلوده، به ویژه محصولات خوک نیمپز (مانند چیترلینگها) به دست میآید. این بیماری همچنین پس از مصرف محصولات لبنی غیرپاستوریزه، تماس با حیوانات آلوده، انتقال خون، و انتقال مدفوعی-دهانی از فرد به فرد نیز رخ داده است.
اپیدمیولوژی
یرسینیوزیس بیشتر در کودکان، به ویژه سندرم انتروکولیت ناشی از یرسینیا انتروکولیتیکا دیده میشود، در حالی که آدنیت مزانتریک ناشی از یرسینیا سودوتوبرکولوسیس بیشتر در کودکان بزرگتر و بزرگسالان مشاهده میشود. این بیماری در سراسر جهان پراکنده است، اگرچه در ایالات متحده کمتر از سایر مناطق جهان شایع است.
علائم بالینی
علائم عفونت ناشی از انتروکولیت شامل درد شکمی، اسهال و تب است که اغلب ۱ تا ۳ هفته طول میکشد. گاهی اوقات، تهوع و استفراغ ممکن است رخ دهد و خون یا مخاط در مدفوع دیده شود. در شدیدترین موارد، سوراخ شدن روده یا خونریزی شدید ممکن است رخ دهد. عفونت یرسینیا سودوتوبرکولوسیس معمولاً با آدنیت مزانتریک، التهاب ایلیوم انتهایی، و درد شکمی در ربع پایین راست که شبیه آپاندیسیت حاد است، تظاهر میکند.
تظاهرات خارج رودهای
تظاهرات خارج رودهای یرسینیوزیس که توصیف شدهاند شامل پلیآرتریت واکنشی (reactive polyarthritis)، فارنژیت اگزوداتیو (exudative pharyngitis)، اریتم ندوزوم (erythema nodosum)، و درماتوز تبدار حاد نوتروفیلی (سندرم سوئیت) است. سپتیسمی (septicemia) ناشی از یرسینیا انتروکولیتیکا یا یرسینیا سودوتوبرکولوسیس نادر اما شدید است و ۵۰٪ تا ۷۵٪ مرگومیر دارد. بیماران با وضعیت ایمنی تضعیف شده، بیماران مسن و بیماران با اضافه بار آهن بیشتر به سپتیسمی مبتلا میشوند. بیمارانی که اضافه بار آهن دارند و دفروکسامین (یک شلاتور آهن) دریافت میکنند، در معرض خطر بالاتر سپتیسمی هستند زیرا این ترکیب رشد یرسینیا را افزایش داده و دفاع لکوسیتها در برابر این ارگانیسم را مهار میکند. مجموعهای از عوارض در بیماران با سپتیسمی گزارش شده است که شامل آبسههای کبدی و طحالی، استئومیلیت (osteomyelitis)، آنوریسمهای قارچی (mycotic aneurysms)، و اندوکاردیت (endocarditis) میباشد.