پارگی طحال (Splenic rupture) یک علت تهدیدکننده حیات برای هموپریتونئوم (hemoperitoneum) و شوک هموراژیک (hemorrhagic shock) است. در بیشتر مواقع، این وضعیت به دلیل ضربه به شکم ایجاد می‌شود، اما پارگی خودبخودی طحال (atraumatic splenic rupture) می‌تواند در موارد نادر اتفاق بیفتد که اغلب با بدخیمی‌های خونی، عفونت‌های ویروسی، بیماری‌های التهابی، بارداری و برخی داروها مرتبط است. علل یاتروژنیک (iatrogenic) در حین جراحی یا کولونوسکوپی نیز می‌توانند منجر به پارگی طحال شوند.
علائم
علائم شامل درد در ناحیه فوقانی چپ شکم، درد شانه چپ (علامت کیهر - Kehr sign)، علائم پریتونیت (peritonitis) و ناپایداری همودینامیک (hemodynamic instability) می‌باشد. بزرگی طحال (splenomegaly)، سن بالای ۴۰ سال یا وجود نئوپلاسم (neoplasm) خطر مرگ و میر ناشی از پارگی طحال را افزایش می‌دهد. پارگی طحال هم در بزرگسالان و هم در کودکان رخ می‌دهد و باید در بیمارانی که دچار ضربه شکمی شده‌اند یا دارای شرایطی هستند که خطر بزرگی طحال را افزایش می‌دهد، مشکوک شد.
درمان
باید به سرعت احیا با مایعات و فرآورده‌های خونی انجام شود. ارزیابی متمرکز با سونوگرافی در تروما (FAST) و سی‌تی‌اسکن می‌تواند برای تشخیص مفید باشد. مدیریت پارگی طحال به میزان آسیب بستگی دارد و از رویکرد محافظه‌کارانه تا آمبولکتومی آنژیوگرافیک (angiographic embolectomy) و اسپلنکتومی فوری (emergent splenectomy) متفاوت است.
سیستم درجه‌بندی آسیب طحال توسط انجمن جراحی تروما آمریکا (AAST)
- درجه I: هماتوم زیر کپسولی (subcapsular hematoma) کمتر از ۱۰٪ سطح؛ پارگی کپسول؛ پارگی پارانشیم (parenchymal laceration) کمتر از ۱ سانتی‌متر عمق.
- درجه II: هماتوم زیر کپسولی ۱۰٪-۵۰٪ سطح؛ پارگی پارانشیم ۱-۳ سانتی‌متر عمق که شامل رگ‌های ترابکولار (trabecular vessel) نمی‌شود.
- درجه III: هماتوم زیر کپسولی بیش از ۵۰٪ سطح یا هماتوم زیر کپسولی یا داخل پارانشیمی در حال گسترش؛ هماتوم داخل پارانشیمی بیش از ۵ سانتی‌متر قطر یا در حال گسترش؛ پارگی پارانشیم بیش از ۳ سانتی‌متر عمق یا شامل رگ‌های ترابکولار.
- درجه IV: پارگی شامل رگ‌های سگمنتال یا هیلار که باعث دیواسکولاریزاسیون عمده (بیش از ۲۵٪ طحال) می‌شود.