دمانس (Dementia) به عنوان یک از دست دادن تدریجی و پیشرونده توانایی‌های شناختی مانند یادگیری، حافظه، مهارت‌های زبانی، عملکرد اجتماعی، توجه پیچیده، عملکرد اجرایی و مهارت‌های حرکتی ادراکی تعریف می‌شود. این وضعیت با عملکرد روزانه معمولی تداخل پیدا می‌کند و نشان‌دهنده از دست دادن قابل توجه توانایی‌های عملکردی است، اما باعث اختلال عمده در هوشیاری نمی‌شود.
ارتباط دمانس با سن
دمانس به شدت با سن بالا مرتبط است. افت شناختی معمولاً به آرامی و به طور پیشرونده در طول سال‌ها قبل از تشخیص رخ می‌دهد. بیماران ممکن است متوجه مشکلات یا تغییراتی در رفتار، استدلال، به خاطر سپردن اطلاعات جدید، مسیرها و وظایف پیچیده شوند، اما اعضای خانواده ممکن است اولین کسانی باشند که به گستردگی مشکلات بیمار پی ببرند.
علل دمانس
علل دمانس شامل بیماری آلزایمر (Alzheimer disease)، دمانس با اجسام لوی (dementia with Lewy bodies)، بیماری پارکینسون (Parkinson disease)، آسیب‌های مغزی، تومورهای مغزی و اختلالات عروقی است. عوامل خطر معمول برای بیماری عروق کرونر نیز با دمانس مرتبط هستند.
عوامل خطر پیش از سن ۸۰ سالگی
خطرات احتمالی شروع دمانس پیش از سن ۸۰ سالگی با استفاده از داروهای آنتی‌کولینرژیک قوی مرتبط بوده است. این داروها شامل برخی داروهای درمان افسردگی و صرع، همچنین داروهای ضدپارکینسون و آنتی‌موسکارینیک مثانه می‌باشند. کاهش استفاده از این داروها در بیمارانی که در میانسالی یا پیری هستند می‌تواند به کاهش خطر کمک کند.
علائم مشابه دمانس
علائم مشابه دمانس که با اختلال مصرف الکل یا برخی داروها یا داروهای خاص رخ می‌دهند ممکن است قابل برگشت باشند. در غیر این صورت، مدیریت حمایتی است.
خطرات پزشکی عمومی
بیماران مبتلا به این اختلال ممکن است خطر افزایش یافته‌ای از شرایط پزشکی عمومی مختلف داشته باشند.