سلولیت اربیتال (Orbital cellulitis) به عفونت بافت‌های نرم مدار چشم (orbit) در پشت سپتوم اربیتال (orbital septum) گفته می‌شود که به دلیل گسترش عفونت نزدیک، تروما یا انتشار باکتریایی از طریق خون ایجاد می‌گردد. عوامل مستعدکننده شامل عفونت‌های محلی پلک مانند هوردئولوم (hordeola) و داکریوسیستیت (dacryocystitis)، سینوزیت، عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی، عفونت‌های دندانی، اوتیت میانی (otitis media) و تروما به پلک (مانند نیش حشرات) می‌باشند. این بیماری گسترش نادر پس‌سپتومی سلولیت پیش‌سپتومی (preseptal cellulitis) است که به التهاب ساختارهای جلوی سپتوم اربیتال اشاره دارد. سلولیت اربیتال در کودکان شایع‌تر است اما در هر گروه سنی ممکن است دیده شود.

علائم بالینی

سلولیت اربیتال به صورت اریتم (سرخی) و ادم (تورم) پلک با علائم درگیری اربیتال بروز می‌کند. ممکن است تب، سردرد، ترشح بینی، احساس ناخوشی، تاری یا دوبینی، پروپتوز (پیش‌آمدگی چشم) یا کموز (تورم ملتحمه) نیز وجود داشته باشد. شایع‌ترین عوامل ایجادکننده آن گونه‌های استافیلوکوکوس (Staphylococcus) و استرپتوکوکوس (Streptococcus) هستند، اگرچه قارچ‌هایی مانند موکور (Mucor) و آسپرژیلوس (Aspergillus) نیز می‌توانند باعث سلولیت اربیتال شوند. میزان این بیماری به دلیل هموفیلوس آنفلوآنزا نوع ب (Haemophilus influenzae type b) پس از معرفی واکسن Hib به طور قابل توجهی کاهش یافته است.

عوارض

عوارض سلولیت اربیتال شامل از دست دادن دائمی بینایی، آبسه‌های اربیتال و زیرپریوستئال، ترومبوز سینوس کاورنوس (cavernous sinus thrombosis)، مننژیت و آبسه‌های مغزی است که در صورت عدم درمان به موقع می‌تواند منجر به مرگ شود.

تشخیص و درمان

سلولیت اربیتال یک اورژانس پزشکی است و بنابراین باید از سلولیت پیش‌سپتومی و سایر علل اریتم و ادم پلک تشخیص داده شود. علائم درگیری اربیتال مانند پروپتوز و افتالموپلژی (ophthalmoplegia) یا محدودیت حرکت چشم تقریباً همیشه حضور دارند.